Ik ben er niet

Lize Spit doet het weer. Voor de tweede keer. Deze keer nog beter dan de vorige.

Haar debuut ‘het smelt’; daar moest ik me toch een beetje doorworstelen bij momenten. Een dik boek, en, als het eenmaal uit is, blijf je achter met een leeg gevoel. Het idee dat er nog iets op te lossen valt. Dit had niet mogen gebeuren. Hoe is het eigenlijk kunnen gebeuren? In ‘Het Smelt’ gaat Lize terug naar haar geboortedorp, om een rekening te vereffenen. Of een onverwerkt trauma te wreken. ’t Is maar hoe je het bekijkt.

In haar tweede boek, het recent uitgebrachte ‘Ik ben er niet’ heeft ze zich duidelijk verdiept in haar personages. Die worden levensecht afgezet tegen het Brusselse decor, voor mij weerom een bewijs dat je als schrijver eerst een biografie moet maken van je hoofdpersonages. Je moet ze kennen als kind, en ook als volwassene. Van waar komen die kleine trekjes? De personages mogen geen geheimen hebben voor jou als schrijver. En, nadien moeten ze ook vorm krijgen bij de lezer. Eenmaal het boek uit is, heb ik het idee dat ik Simon en Leo heb leren kennen. En zo moet dat.

Het boek heeft ook een aantal literaire pareltjes: ‘wij waren de twee scheefgezakte pilaren die, zodra je ze tegen elkaar aan deed leunen, steviger zouden staan dan één ongeschonden, op zichzelf staande pilaar ooit kon.’

Of nog eentje: ‘ik leefde, behalve een dubbelleven, ook een anderhalf leven. Ik was de ‘i’ in zijn ‘ik’ geworden, hield zijn puntje in de lucht.’

Hoe een relatie kan scheefzakken door een mentale ziekte. Hoe subtiel het je leven kan binnendringen, maar met onuitwisbare gevolgen. En eerst zonder er een diagnose te kunnen opplakken, gewoon weten dat er iets mis is. Niet meer normaal. Zo neemt Lize je mee in de kleine details wat borderline doet met iemand, Simon in dit geval, en wat effect dit heeft op Leo, zijn lief.

Voor mij leest het boek als een trein. Je weet al wel, dat dit boek geen ‘eind goed, al goed’ einde kan hebben. Maar als ik aan het einde kom, ga ik toch nog een paar bladzijden terug om het einde opnieuw te lezen. En opnieuw. Wow, dit boek blijft bij.