Het eiland van César Manrique

Ik kende hem niet toen ik vertrok. Maar uiteindelijk is het eiland niet zo groot, dus als je een auto huurt en begint rond te toeren, duurt het niet lang of je komt wel iets van hem tegen. Laten we dus wat meer over de man en zijn thuisland te weten komen. Welkom in Lanzarote.

Een eiland dat dor en droog is, door de vele vulkanen die serieus huisgehouden hebben. Er is geen dier te bespeuren. En net daar is de ‘Vallei van de Duizend Palmbomen’, ja, het huis van onze kunstenaar blijkt. Een combinatie van architectuur, schilderkunst en beeldhouwen. Hij wordt als bouwadviseur een beetje de baas van het land, zet zijn stempel op verschillende manieren neer. Zo is bijna geen gebouw hoger dan vier verdiepingen. Op de vele ronde punten vind je werken van hem terug. En hij ontwierp verschillende te bezoeken sites waar kunst met natuur verbonden is. Want daar gaat het hem allemaal over, Lanzarote in zijn eenvoud en natuurlijkheid behouden, en niet laten overspoelen door massatoerisme. Eerbied voor de natuur hebben. Heel Lanzarote is een kunstwerk op zich.

Er is een foundation opgericht in zijn vorige woning, gebouwd op een lavastroom. De natuur kan niet letterlijker in je woning binnenstromen. Hij woonde prachtig, dat moet gezegd. Volgens de foto’s en informatie een echte levensgenieter. Hij inspireert me.

We bezoeken meerdere trekpleisters op het eiland, en meestal heeft het wel iets met hem te maken. Zo ontwierp hij het restaurant in het Nationaal Park Timanfaya, waar je met een bus tussen de kraters van de vulkanen rijdt en ontdekt welke warme kracht de aarde daar nog steeds heeft. Het meest noordelijke punt van het eiland heeft Mirador Del Rio met een prachtig (maar winderig) uitzicht op het eilandje La Graciosa, en ook een gebouw dat ontworpen is door, jawel, onze kunstenaar. Vergeet de grotten niet, Jameos Del Agua, een extra rustgevende plek, en tevens een prachtig verwerkt decor.

Je zou daarbij vergeten dat er nog andere pareltjes geschiedenis geschreven hebben op Lanzarote, zoals José Saramago. Deze Portugese schrijver woonde en schreef de laatste jaren van zijn leven op het eiland, en zijn huis dat je mits reservatie en met een gids kan bezoeken, is zo de moeite. Er staat misschien wel de enige olijfboom die je op dit eiland kan vinden. Maar buiten dat, zijn bibliotheek is zo indrukwekkend! En, hij woonde al in Lanzarote toen hij de Nobelprijs in ontvangst mocht nemen, dus voor de locals hij is echt wel ‘one of the guys’.

En dat het noodlot soms toeslaat; twee weken voor deze twee briljante heren elkaar kunnen ontmoeten, komt César Manrique om het leven bij een auto-ongeluk. We zullen nooit weten wat had kunnen ontstaan als ze die geplande babbel wel hadden gehad. Zo jammer.

Dit maakt Lanzarote de moeite om eens te bezoeken: het mooie zomerweer als het bij ons nog winter is, lekkere tapas aan zee, en dan de hoeveelheid cultuur die je kan opsnuiven op dit kleine eilandje van de Canarische Eilanden. Zonder dat we allemaal tegelijk gaan dan; dat zou César Manrique niet gewild hebben. Amen.

Het zoutpad

Dit boek komt op korte tijd wel twee keer op mijn pad, dan moet ik het wel lezen. En, wat een boek! Ik was al van de eerste pagina’s ontroerd, en toen ik besefte dat het ook echt gebeurd is, wist ik, dit boek is een blijvertje.

Over oude wegen naar een nieuw begin

Het lijkt op een moment in mijn leven te komen dat ik zelf zoekend ben. Niet wetend wat te doen. Welke richting wil ik uit? Misschien is het daarom dat het mij twee keer op korte tijd aangeraden wordt door vrienden. Tot daar wel de vergelijking met de schrijfster van het boek, Raynor Winn, die zonder huis komt te staan, blut, en haar man is nog ziek ook. En dus beslissen ze maar te gaan wandelen. 1000 km ver.

Wandelen is helend. Ik geef iedereen die bij mij in coaching komt de opdracht om naar buiten te gaan, naar het bos of het park, om paddenstoelen te tellen, geluiden van vogels te leren herkennen, of gewoon, stap voor stap de ene voet voor de andere te zetten. Het is bewezen dat je van wandelen beter slaapt, en het is gezond voor ons doorgaans zittend leven. Maar om dan efkes 1000 km te stappen met een rugzak met enkel erin wat er dan inpast -veel te weinig natuurlijk- en dan nog zonder geld, chapeau!

Het is ook geen evidente tocht, overal wildkamperen, en de eerste keer een kakje buiten doen blijft natuurlijk wel bij. De schrijfster neemt je mee langs het kustpad van Zuid-Engeland, met beschrijvingen alsof je er zelf loopt, door de prachtige wolkenmassa’s, de gure wind op je gezicht, en vel na vel dat je van je neus krabt tijdens de zonnige dagen. Welke mensen je tegenkomt op je pad met de vooroordelen die ze al dan niet hebben.

Het is een ontdekkingsreis. Hoe je ondanks verdriet en ellende toch je eigenwaarde kan behouden of terugvinden. Een ode aan de veerkracht die we allemaal hebben. Hoe we ons leven betekenis kunnen geven, als materiële zaken er niet meer toe doen. Hoe de natuur zo helend kan zijn. Inspirerend. Hoe het zo hard gaat over het proces, de weg ernaartoe, en niet het doel op zich.

Wat het boek voor mij heeft betekend? Het bewijs dat ik op de goede weg ben. Mijn eigen pad bewandelen, mijn eigen leven leiden, en niet het pad dat anderen voor mij uitstippelen. Ik doe mijn eigen goesting. Zonder rekening te houden met de vooroordelen. Dat doet de schrijfster immers ook niet.

Ik heb alvast het vervolg besteld, De wilde stilte, want ik wil meer van dit!

Citytrippen in Pest en Boeda     

Op het to do lijstje: zeker een badhuis, daar is de stad immers voor bekend; een museum, nog te kiezen het welke, een boottochtje op de Donau en lekker eten en drinken. We hebben een midweek om het allemaal af te vinken, dat moet lukken! En ok, niet alles is gelopen zoals gepland, maar dat we ons geamuseerd hebben en de slappe lach hebben gehad? Hell yeah!

De vlucht en transfer verlopen prima. Buiten de extra administratieve rompslomp op voorhand, komen we zonder problemen in de hoofdstad en tevens grootste stad van Hongarije aan. Efkes inchecken, en dan op zoek naar een leuk eettentje. Gelukkig voor Maya hadden we net op tijd door dat deze wachtrij voor een fusion restaurant was, en niet voor het naastgelegen burgerrestaurant, anders had ze mee Grilled Eggplant kunnen eten. De burgerzaak bleek dan nog dicht te zijn ook. Het iets verder gelegen restaurant ‘Pizza & Wine’ biedt de oplossing.

De kerstversiering hangt er nog, en dat maakt Pest extra gezellig. Het is, voor een stadscentrum, rustig, dus we kuieren lekker rond, ontdekken waarom de stad ook ‘Parijs van het oosten’ genoemd wordt, en we zien Budapest Eye. En ja, een bezoekje aan het Hard Rock Café mag niet ontbreken. Krijgt Maya toch nog haar burger.

Een stad kan je zo leuk ontdekken via de Hop-on-Hop-off bus. Je krijgt op korte tijd een zicht op waar de bezienswaardigheden zich bevinden en je kan overal op- en afstappen. De ticketjes hiervoor, en ook die voor Thermen Széchenyi Baths, kunnen we kopen aan de receptie van ons hotel, Soho Boutique. Met onze bikini in de rugzak richting City Park. Ik wil vooral op zoek naar het standbeeld van The Unknown Chronicler met de naam Anonymus, dat ergens in dat park te vinden moet zijn. De legende zegt dat als je zijn pen aanraakt, je ook de vaardigheden van schrijven en inspiratie krijgt. Ik weet al niet meer waar ik het gelezen heb, maar blijkbaar heeft Rowling de pen ook aangeraakt, de rest is geschiedenis. Op zoek naar het beeld dus!

Maar eerst, het badhuis! Die Széchenyi Baths zijn de grootste, met 3 buiten- en 15 binnenzwembaden, met allemaal andere temperaturen. De baden zouden medicinaal zijn, met vooral veel mineralen en geen of een minimum aan chloor, en dus kunnen ze dienen tegen allerlei kwaaltjes. En al ben ik echt voor sauna en bubbelbaden, dit is geen plek voor mij. Het is er druk, ik vind het er niet proper, en sommige koppeltjes zitten echt wel dicht op elkaar. We zoeken dus een plekje in een van de 18 baden, maar vriezen ondertussen uit ons vel. En uiteraard, het bad met het minste volk is dan ook maar 20°C. Rap erin en eruit dan maar. Hilarisch wel!

Het grootste badhuis van Europa

Het ticket voor de Hop-on-Hop-off bus bevat ook een cruise op de rivier tussen Pest en Boeda. Een stad zien vanop het water geeft toch altijd wat een andere dimensie. En ja, het parlement laat zich prachtig zien op de oever van de Donau. Boedapest is ook bekend voor zijn grote markhallen, de grootste is Nagycsamok. Beneden veel kraampjes met vis, vlees, groenten en de typische paprikapoeders, en boven meer de toeristische kraampjes met vooral veel matroesjkas en tafellakens.

Een museum moeten we nog doen! We stappen het Hungarian National Museum binnen, met het idee dat we het Hongaars Natuurhistorisch Museum bezoeken. Meestal werkt Google Maps goed, maar soms zet het je dus wel op het verkeerde been. Geen dino’s dus, wel de geschiedenis van Hongarije. Hilarisch momentje opnieuw.

Als afsluiter van onze trip bezoeken we nog de bekende cakeshop, Gerbeaud. Wow! Precies High Tea in een prachtig decor. De zon doet de rest, we nemen met prachtig winterweer afscheid van deze stad.  

De Vlaamse Nicci French

Ik lees graag de boeken van Nicci French, voor mensen die mij kennen geen verrassing. Ik verslind ze, en heb ze allemaal in mijn boekenkast staan. Elk jaar komt er een nieuwe uit, en ja, ik koop deze, en lees die meestal in één ruk uit. En dan gaat die bij de verzameling staan. (Waarom Jacqui niet Nicci is, De McKenzie Vriend) Er komt nu een reeks bij, want ik heb een Vlaamse Nicci French gevonden, Anja Feliers.

Iemand tipte me hierover, want nu moet ik niet wachten op het volgende boek van het bekende schrijversduo. Anja heeft immers, buiten nog een paar andere boeken, al een hele reeks geschreven over psychologe Kathleen Verlinden (zoals Nicci French 8 boeken heeft over Frieda Klein (Iemand die je moet kennen)). Van de 10 boeken waaruit de reeks bestaat over Kathleen en haar dochter Julie heb ik ondertussen het eerste boek gelezen: Hou van mij! En ja, laat de andere 9 boeken maar komen!

De schrijfster slaagt erin je tot de laatste bladzijde in spanning te houden wie ‘de dader’ is. Doorheen de hoofdstukken verdenk je de ene keer de vriend van de dochter Julie, en de andere keer haar ex-man. Tot je zelfs denkt dat het hoofdpersonage Kathleen zelf aan het flippen is. Het leest vlot, en het is een leuk tussendoortje als je ondertussen ook de autobiografie van Barack Obama aan het lezen bent :-).

Ik denk dat Anja ook wel weet hoe het aan te pakken als schrijfster en hoe te blijven verkopen. Buiten de Kathleen Verlinden reeks is ze ook gestart met een Caro Westerhof reeks, over iemand die als medium kan praten met de doden. En, eerder dit jaar is ze begonnen aan een erotische reeks over het verlangen van de vrouw. De Dirty Little Secrets-trilogie. Voor ieder wat wils dus.

Hiken in Irschen

We hadden anders iets meer tropisch in gedachten. De Europese kaart kleurde terug groen voor de eerste keer, dus we boekten een trip in Europa, maar wel overzee. Martinique. Een fly & drive. We vonden onszelf erg creatief, we zouden reizen in Europa, maar toch naar de Caraïben kunnen. Tja. Tegen we kunnen vertrekken zegt de luchtvaartmaatschappij het zelf af, donkerrood kleurt het gebied, en toeristen zijn niet langer welkom. Het pakket blijft staan voor een andere keer. Maar wij willen met vakantie, deze keer willen we niet wachten op postcoronatijd. Het wordt Oostenrijk, met de auto, en met Reynaert.

Na wat tips van mijn lieve vriendinnen (tevens Oostenrijkkenners) kiezen we een hondvriendelijk hotel. Wandelen en nadien beentjes onder de tafel, dat lijkt ons wel iets. Landhof Irschen voldoet aan alle voorwaarden. Een tussenstop in München breekt de heenreis in twee. Gelukkig, want het is een stevige trip.

Uitzicht van op ons terras in Landhof Irschen

En we hebben al snel een routine. ’s Morgens eerst Reynaert eten geven en efkes buitenlaten, en dan is er koffie! De eerste dagen verkennen we kruiden- en bloemendorp Irschen en omgeving, nadien pakken we de auto meer de bergen in om van daaruit een wandeling te starten. De routes zijn wel efkes wennen. Niks is hier plat, alleen omhoog om later weer naar beneden te gaan, of andersom. En dat zowel te voet, maar ook met de auto. Soms hebben we padjes die precies enkel voor 4X4 voertuigen zijn voorbestemd, en onder die categorie valt onze auto niet. Onze GPS vraagt of we zeker zijn dat we de routebegeleiding willen starten, met een icoontje bij waarbij een auto de ravijn in stort. Slik. Maar goed, we komen overal, en nergens. Prachtig is het hier. Wat een uitzichten!

Wat ons een beetje tegenzit, is de taal. We kunnen geen van beide echt goed Duits, en de Oostenrijkers kunnen niets anders. Het zou een tiktok filmpje waard zijn om ons te zien vertellen met handen en voeten (en mét geluid) dat we tijdens een wandeling voorbij loslopende paarden moesten, die met 5 naast elkaar de doorgang blokkeerden. Wat was paard nu weer in het Duits? We leren dat het soms helpt om gewoon ons Antwerps dialect te gebruiken, daar komen we al een hele stap mee vooruit.

Elke dag de bergen in, om ons nadien culinair te laten verwennen, al dan niet na een (ijskoude) plons in de zwemvijver aan ons hotel om af te koelen van de inspanningen. Na twee weken zon wordt het hier bewolkt. Tijd om naar huis te gaan. Een lange rit terug, met een tussenstop in Frankfurt deze keer. Ik moet het toegeven, de bergen hebben iets mystiek. Misschien toch eens op wintervakantie gaan?

Schrijfretraite in San Severino

We zijn februari 2020.

Ik had me, na een tip van een lieve vriendin, ingeschreven voor een schrijfweek. Ik wil al lang een boek schrijven en kom er thuis precies niet toe. Ideeën genoeg, maar de structuur ontbreekt me om eraan te beginnen. Dan roepen we toch hulp in! En jawel, in mei nog hetzelfde jaar zou ik afreizen naar Epidavros, en daar een aantal andere mensen ontmoeten die me zeker zouden kunnen helpen met mijn project.

Mijn plan was duidelijk. De schrijfdocente Bettina Drion gaat mee, met toch al een aantal romans op haar palmares, zij gaat me tips & tricks geven om dit ooit tot een goed einde te brengen. Ik weet ook wel dat ik een boek niet op één week schrijf, dus ik hou de eerste twee maanden van volgend jaar vrij voor de afwerking. Dat doe ik, na overleg met het thuisfront, dichter bij huis, in de Ardennen. Ik regel alvast het verblijf. Dromen worden waar.

Wisten we veel dat Corona hier een hele grote stok zou tussensteken. Want mei blijkt ineens niet haalbaar. Juni ook niet. Een tweede lockdown die ook de planning van het najaar bepaalt. Er wordt niet gevlogen, zo simpel is het. Het virus hakt er zo hard in, dat ook mijn plannen voor de Ardennen teruggeschroefd worden van 2 maanden naar 3 weken (Mijn persoonlijke quarantaine). Daar gaat mijn plan.

Dat mensen niet stilzitten tijdens zo’n crisis en dat het ook opportuniteiten met zich meebrengt, bewijzen Celeste en Anja. Een jaar na inschrijving krijg ik een eerste voorzichtige mail waarin ze polsen of Italië ook goed is als retraite plaats. Ze koesteren al langer de droom om een eigen plek te hebben, en vinden hun stek in San Severino. Ver weg van Griekenland. Maar ver genoeg van huis ook, dus wat maakt het mij uit, eerlijk, als ik maar kan vliegen naar een mooie inspirerende plaats. De bijgevoegde foto’s in hun mail spreken boekdelen. Griekenland komt wel een andere keer.

Het is nog even bang afwachten, maar in augustus is het dan eindelijk zo ver. 1,5 jaar na inschrijving vertrek ik, blijkbaar met 4 anderen uit Nederland, ergens naar het midden van de laars. Het thuisfront ondergaat jaloers hoe ik enthousiast wat zomerspullen (inclusief bikini) in mijn koffer gooi.

Bettina, onze schrijfcoach, herken ik al op de luchthaven in Rotterdam. Ze stapt net weg van check-in als ik er toe kom. De anderen, Gerda, Yvonne en Britta, ontmoet ik later aan de gate. Allemaal minstens 15 jaar ouder dan mij, maar de sfeer zit direct goed, en ook tijdens de week zal blijken wat een hechte groep we zijn, een steun en toeverlaat voor elkaar. Een warme ontvangst door Celeste en Anja in San Severino. (meer over hun activiteiten en exacte locatie: https://artisagreece.org/nl/onze-nieuwe-plek-in-italie/) De week verloopt ontspannen tussen de hoofdpersonages, een stiltewandeling, voorleesavonden, perspectieven, een individueel consult en verhaallijnen door. Met ’s morgens yoga om de dag goed te starten, de dagelijkse regelmatige afkoelmomenten in het zwembad en de creatieve vegetarische schotels van Celeste vliegt de schrijfweek voorbij. Het is een luxe retraite! Doe daar nog een bezoekje aan Tolentino en Porto Recanati bij, en deze schrijfweek kan niet meer stuk.

Met mijn storyboard op zak, en brokje 1 geschreven, nagelezen en herwerkt te hebben, ga ik met een voldaan gevoel naar huis. De kop is eraf.

De balletdanseres van Auschwitz

Ik heb al eerder over een vrouw geschreven die je volgens mij moet leren kennen (zijnde Frieda Klein, weet je nog? Iemand die je moet kennen), maar dit is toch nog een ander kaliber. Dr. Edith Eva Eger, beter bekend als de balletdanseres van Auschwitz. Deze keer geen fictief personage, maar een vrouw van vlees en bloed, die haar traumatische verleden inzet om anderen te helpen. Ze schreef twee boeken, De Keuze, en Het Geschenk. En dat het een geschenk is deze te mogen lezen.

Ik las eerst Het Geschenk, haar tweede boek. Onder de titel staat: 12 lessen die je leven kunnen redden. Dat moet ik toch lezen denk ik dan. Hoe kan je ondanks trauma’s toch kiezen om te leven in vrijheid? Hoe geraak je uit je slachtofferrol? Iedereen heeft ‘krassen op zijn ziel’, en toch kan je kiezen hoe je met lijden omgaat. Niet leven met schaamte en schuld, maar de beste versie van jezelf worden. Door met veel compassie naar jezelf en naar de andere te kijken, leer ik ook uit de film die ik recent zag: ‘The Wisdom Of Trauma’. Dr. Gabor Maté. Ook de moeite om te vermelden.

Maar nog meer dan het tweede boek van Dr. Eger ben ik onder de indruk van haar eerste boek ‘De Keuze’. Haar levensverhaal. Hoe ze op haar 16 jaar terechtkomt in Auschwitz en verplicht wordt om te dansen voor de Engel Des Doods. Hoe ze na een jaar van honger, extreem lijden en terreur gered wordt en haar zoektocht start naar haar plek in de wereld, met vallen en opstaan, met pijn, verdriet, vergeving en woede. Hoe ze durft te geloven dat haar gedachten van haar zijn, en nooit van iemand anders. En hoe ze oh zo vol compassie anderen helpt om ook hun plek in de wereld te vinden. Het is haar verhaal en dat van haar cliënten die maken dat ik het boek na het lezen van de laatste zinnen dichtsla met een grote snik. Deze krijgt een mooi plaatsje in mijn boekenkast.

‘En hier ben jij. Hier ben jij! In het heilige heden. Ik kan je niet genezen – niemand anders kan dat- maar ik kan jouw keuze om de gevangenis in je gedachten af te breken, steen voor steen, met je vieren. Je kunt niet veranderen wat er is gebeurd, je kunt niet veranderen wat je hebt gedaan of wat je is aangedaan. Maar je kunt ervoor kiezen hoe je nú leeft. Mijn lieve schat, je kunt ervoor kiezen om vrij te zijn.’

Edith Eger

Voor de perfectionisten onder ons

Als je cliënten met stressklachten of burn-out begeleidt in hun herstel, kan je bijna niet om perfectionisme heen. De meesten die in burn-out gaan, zijn heel betrokken bij hun werk, nemen graag verantwoordelijkheid en jawel, zijn perfectionistisch. Ik blijf vinden dat het niet negatief hoeft te zijn om ‘dingen goed te willen doen’, maar teveel is teveel natuurlijk. Perfectionisme kan je serieus ‘nekken’.

En, als we dan op zoek gaan naar informatie rond perfectionisme, kan je niet rond Marcel Hendrickx heen. Hij schreef ondertussen ‘Zeg me dat ik oké ben’ en ‘Burn-out begint in de kleuterklas’ over perfectionisme, hoe dit een synoniem is van bevestigingsdrang, en hoe perfectionisme mensen doet opbranden. Marcel gooit zijn leven over een andere boeg nadat hij een hartinfarct krijgt op zijn 46ste. Hij ontwikkelt vanuit zijn eigen ervaring een bepaalde coaching methodiek om de strijd met perfectionisme aan te gaan, bij hemzelf, maar ook bij anderen. Perfectionisten onder ons, tijd om je leven (terug) op de rails te krijgen!

Onze intuïtieve geest is een heilig geschenk

En onze rationele geest een trouwe dienaar

We hebben een maatschappij geschapen die de dienaar eert

En het geschenk vergeten is.

Albert Einstein

Wat is perfectionisme? Zoals gezegd, is het een synoniem van bevestigingsdrang; mensen met perfectionisme hebben een onblusbare drang naar bevestiging. Het zijn pleasers in relaties en leggen de lat voor zichzelf heel hoog. Tegelijk zijn het controlefreaks, ze vertonen piekergedrag, en dikwijls zijn ze angstig. Ze hebben last van uitstelgedrag en keuzestress, en ze hebben een te groot verantwoordelijkheidsgevoel. Het zijn echte doorzetters. Herkenbaar?

Velen onder ons leven vandaag als een ‘kop op een stok’. Zo benoem ik het ook tijdens mijn coachingsessies. Verstand is alles, buikgevoel en intuïtie tellen niet meer mee. Dat is ook waar de quote van Albert Einstein naar verwijst; in deze maatschappij is ratio alles, emo niets. Mensen maken geen verbinding meer met hun emoties en gevoelens en proberen alles te begrijpen. Onze voelvaardigheden zijn we onderweg (soms al in onze kindertijd) verloren.

De techniek die Marcel toepast heet de OCP-methodiek, Ontwikkelingsgericht Coachen van mensen met Perfectionisme. We hebben twee delen in ons, vergelijkbaar met onze twee hersenhelften. Het deel dat het patroon in stand houdt, is meestal sterker dan het deel dat Marcel ‘het vrije kind’ noemt. Deze twee delen beter leren kennen en in evenwicht brengen is de bedoeling van deze coachtechniek. Dikwijls zit er wel een innerlijke criticus bij, hierover kon je al lezen in Mijn innerlijke criticus.

En je gedrag naar bevestiging wordt een patroon, waar je soms zelf niet meer aan uit kan. Je blijft maar doorgaan, nog meer, en nog beter, tot het helemaal niet meer gaat. Herken je dit? Wacht dan niet tot je tegen de muur aanloopt, maar zoek nu al hulp om te kijken hoe je met perfectionisme kan leren omgaan.

Wil je meer lezen over perfectionisme? Recent verscheen er ook een blog over bij www.dialogisch.be, met 10 tips voor perfectionisten https://www.dialogisch.be/omgaan-met-je-perfectionisme-10-tips-voor-echte-perfectionisten/

Mijn innerlijke criticus

Tijdens de sessies met mijn klanten hebben we het regelmatig over onze eigen innerlijke criticus. Een innerlijke wat? Ja, criticus. Dat is dat irritant innerlijke stemmetje die aan onszelf kritiek geeft, zoals: Je kan dit toch niet, je bent niet goed genoeg, dat had je niet moeten zeggen, niemand vindt jou aardig,… herkenbaar?

We ontwikkelen al vroeg in ons leven een innerlijke criticus, omdat het nu eenmaal onvermijdelijk is dat je als kind met pijn te maken krijgt. De innerlijke criticus wil eigenlijk dat het goed met ons gaat, hij wil ons schaamte en pijn besparen, dus, simpel gezegd, we beginnen onszelf af te wijzen uit voorzorg dat anderen dat kunnen of moeten doen. Alleen, het zal nooit goed genoeg zijn voor onze innerlijke criticus. We boycotten vooral onszelf op die manier. Tijd dus om een gesprekje aan te gaan met onze innerlijke criticus!

Ik bevraag mijn klanten dikwijls naar hun innerlijke criticus. Hoe noemt hij? Of is het een zij? En hoe ziet hij of zij eruit? Hoe kan je hem of haar herkennen? Door er een personage van te maken, is het makkelijker de dialoog aan te gaan, en dat is precies wat nodig is om je eigen leven terug in handen te nemen. Gewoon dat duveltje van je schouder afgooien? Dat zal niet lukken. Wat wel lukt, is je innerlijke criticus bondgenoot maken van je leven; zet hem op de achterbank en kruip zelf achter het stuur!

Veel heeft te maken met hoe kwetsbaar we ons durven opstellen. Daarvoor verwijs ik graag naar Brené Brown, de specialiste als het gaat over kwetsbaarheid. Kwetsbaarheid? Wat is dat? We leven immers in een cultuur waar het altijd maar meer en beter moet, en gewoon jezelf zijn is tegenwoordig al een hele opgave. Laat ons zeggen dat nu net in eigenwaarde je sterkte ligt om je eigen leven te leiden.

Want, eigenlijk, die innerlijke criticus is gewoon een bangerik. Aan iets nieuws beginnen? Stel je voor dat het niet lukt. Door onze innerlijke criticus te proberen begrijpen vanwaar die angst komt, kunnen we hem geruststellen, en onze creativiteit terug inzetten. Overal waar schaamte en pijn zit, komt de criticus piepen om je tegen te houden dit risico te nemen. Hij houdt je in een slachtofferrol, en laat je mogelijks denken dat je minder bent dan een ander. Maak er een berekend risico van (wat is het ergste dat kan gebeuren?) en neem je leven terug in handen. Dat is de enige manier om de beste versie van jezelf te worden!

Ik las voor het schrijven van dit artikel onder andere het boek ‘De Innerlijke Criticus ontmaskerd’ van Hal & Sidra Stone. Zij hebben de Voice Dialogue methode ontwikkeld, om met je innerlijke criticus in dialoog te gaan en terug zelf achter het stuur te kruipen van je leven. Zo maken we van een innerlijke criticus een meelevende criticus die ons dient. Het (blijven) proberen waard!

Een zoektocht naar dankbaarheid

Lilian Jans-Beken, de schrijfster van dit boek, is een van mijn voorbeelden. Zij studeerde aan de Open Universiteit richting Levenslooppsychologie, en heeft zich zo gespecialiseerd in dankbaarheid dat ze er ook een dokterstitel aan overhoudt. Als experte geeft ze nu lezingen over dankbaarheid, en ze heeft ook een vragenlijst ontworpen om dankbaarheid te meten.

Ik ben ook enorm bezig met de positieve psychologie, niet alleen in mijn coaching, maar ook in mijn eigen dagelijks leven, en ik heb recent mijn bachelor thesis geschreven over optimisme. Vandaar dat mijn keuze voor het masterprogramma ook snel gemaakt was, levenslooppsychologie, met een focus op, jawel, de positieve psychologie.

Lilian zweert bij dankbaarheid. Als je haar op sociale media volgt, begrijp je wat ik bedoel. Elke dag post ze wel iets waar ze dankbaar voor is. Iets dat ik aan mijn klanten ook meegeef: schrijf elke dag drie dingen op waar je dankbaar voor bent. Een hulpmiddel om uit de negatieve spiraal te geraken en je positief te focussen. Met resultaat, ik heb klanten die me komen vertellen hoe ze hun lijstje ’s avonds overlopen met hun partner en het zo tot een routine maken.

In Lilians boek komen een heel aantal mensen aan het woord hoe zij dankbaarheid ervaren hebben in het leven. Dankbaarheid is een positief gevoel, en kan je zelfs ervaren als het allemaal eens niet zo goed gaat. Wil je meer weten? Bezoek dan Lilian’s site: www.lilianjansbeken.nl

Niet geluk maar ons dankbaar, het is de dankbaarheid die ons gelukkig maakt

David Steindl-Rast