Hekserij

Mag ik jullie voorstellen aan een van mijn idolen van het moment: Susan Smit.

Ze is journalist; je kent haar misschien van het tijdschrift Happinez waarin ze een rubriek heeft. Ze heeft ook al verschillende boeken op haar naam staan. Ik las er recent twee boeken van, en, ik ben toch wel onder de indruk.

De wijsheid van de heks

Het eerste boek dat ik van haar las, gaat over heksen. Susan noemt zichzelf heks, en wil het een andere betekenis geven dan de meestal eerste reactie die het woord krijgt: klopt, die lelijke vrouw met een wrat op haar neus die een ander kwaad wil doen in het sprookje. Als mannen het woord gebruiken, is het doorgaans als scheldwoord. Maar ook vrouwen hebben dikwijls nog een ander beeld van een heks dan wat het eigenlijk echt is of kan zijn, dus wat duidelijkheid hierrond kan geen kwaad. In dit boek neemt Susan je mee in wat zij een oude natuurreligie noemt. Het gaat over het wilde in jezelf wakker schudden, (dat we ook al konden lezen in het boek van Glennon Doyle Leef ik echt al een ongetemd leven?) en leren over en oefenen met het proces in de verbinding tussen hart, hoofd, lichaam en het universum.

Voor mij is het een spiritueel pad waarop ik me begeef tussen details die ik al ken, of me herinner, en nieuwe dingen die ik vanuit haar persoonlijke ontwikkelingsreis leer.  

De heks van Limbricht

Dit boek van Susan gaat ook over een heks, deze keer over de heks van Limbricht, Entgen Luijten. Een waargebeurd verhaal dat zich afspeelt eind zeventiende eeuw. Hoe Entgen beschuldigd wordt van hekserij en het moet opnemen tegen de inquisitie. Deze kerkelijke rechtbank werkt volgens het boek Malleus maleficarum, bijgenaamd de heksenhamer. Er wordt vanuit gegaan dat een heks samenwerkt met de duivel, en dat pikt de kerk natuurlijk niet. Heksen moeten op de brandstapel; als ze bekennen door de vele foltertechnieken worden ze eerst gewurgd voor ze verbrand worden; anders is het maar levend het vuur in; zo werd hun ziel gewassen. Susan brengt Entgen echt tot leven. Ik heb het boek in één ruk uitgelezen; ik leefde helemaal mee met Entgen, en alle vrouwen die op die manier vervolgd werden. Heksenvervolging is trouwens volgens Susan pure vrouwenvervolging. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die vervolgd werden, altijd ‘mondige’ vrouwen waren die te weinig pasten in het conservatieve kader dat de kerk wilde scheppen. Dat ze de koe van de buurman betoverd hadden was het excuus om ze toch maar te kunnen terechtwijzen. Misschien moeten er maar meer vrouwen zich terug heks noemen zoals Susan het bedoelt: autonoom en eigenzinnig. Ontroerd door het verhaal, en dankbaar dat Entgen vandaag een stem krijgt.

Leuk weetje

Het stereotiepe van de heks, zoals haar bezemsteel, ketel, punthoed en zwarte katten zou komen van de Schotse vrouwelijke bierbrouwers. Ze hingen een bezemsteel buiten als het bier klaar was voor de verkoop, hielden katten om de muizen weg te jagen, brouwden bier in ketels en droegen inderdaad een puntig hoedje op de markt. Veel van deze vrouwelijke brouwers werden beschuldigd als heks. In 2022 werd trouwens in Schotland een wet gestemd die deze vrouwen met terugwerkende kracht onschuldig verklaarde. Dat de rest van de betrokken landen in deze vrouwonvriendelijke geschiedenis mag volgen.

Leef ik echt al een ongetemd leven?

Ik las het boek ‘Ongetemd Leven’ van Glennon Doyle en stelde me die vraag. De schrijfster voelde zich lang gekooid, en vertelt met humor en compassie hoe haar levenspad liep van braaf met de stroom mee, naar moedig haar eigen stroom volgen, ook al is dat tegen de stroom in. Het boek laat je reflecteren hoe jij vandaag in de wereld staat. Ik ben bepaalde periodes in mijn leven ook best ‘gekooid’ geweest.

Wat is een gekooid leven? Rekening houden met wat anderen van je verwachten en willen, en daar naar leven. Een brave dochter en leuke zus, een fatsoenlijke vrouw en een verantwoordelijke moeder. Niet te luid, niet te gek (normaal is al zot genoeg) en netjes binnen de lijntjes. Tot je verdwaalt in je eigen leven, of zoals Glennon, zij werd er letterlijk ziek van.

Gekooid

Glennon vertelt eerlijk haar verhaal, hoe ze worstelde met een eetstoornis als tiener. Hoe haar eerste kind haar leven veranderde. Hoe ze verliefd werd op een vrouw. Hoe ze haar grenzen, inclusief die met haar eigen moeder, duidelijk leerde afbakenen om toch haar eigen leven te mogen leiden. Ze stelt het zich voor als een eiland, waar je de brug alleen maar neerlaat om liefde binnen te laten. Geen oordelen en geen angst komen de brug over.

Glennon spreekt over haar wilde zelf. Je weet uiteindelijk niet meer dat je gekooid leeft, al voel je onderliggend soms wel dat er iets niet klopt. Je voelt dan dat je anders wilt leven dan wat je tot nu toe is aangeleerd te willen. Jezelf onder de loep nemen en je afvragen wat je zelf wil, in liefde, in vriendschap, in werk,… Wie wil je écht zijn? En wat is het verschil met wat je hebt geleerd te willen?

Vrij

De schrijfster ontdekte met scha en schande dat haar leven van haar is, en dat ze helemaal zelf mag bepalen wat ze ermee doet. Ze heeft geen toestemming meer nodig. Beter nog, ze is vandaag meer dan ooit haar wilde zelf. En volgens haar kunnen we dat allemaal terugvinden, onze wilde zelf, zodat je iets unieks kan bijdragen aan de wereld. Blijkbaar behoort ze tot de top honderd van ‘bewust geworden leiders die hun stem en talent gebruiken om de mensheid naar een hoger plan te tillen’.

Het boek is nogal Amerikaans, zoals alleen Amerikanen dat kunnen. Met veel opvoedkundige tips die aan mij wat voorbij gaan, want mijn kindje is ondertussen al veel ouder en het huis uit. Universeler; ik ben me er wel van bewust hoe we als vrouwen teveel geleerd hebben om ons klein te houden, en dat dit een effect op de wereld heeft. Vrouwen zijn niet ondergeschikt en hoeven zich niet weg te cijferen. Dat is alleen wat het patriarchaat ons wilt laten geloven. Glennon is ondertussen een activiste in hart en nieren, check maar eens op Together Rising.

En om nog eens Glennon’s woorden te gebruiken: Wij kunnen moeilijke dingen doen (trouwens de titel van haar podcast; we can do hard things). Dus, vooral vrouwen, zonder mannen te willen uitsluiten want jullie zijn soms ook gekooid, volg je eigen pad. Vind het lef om helemaal jezelf te zijn. Als je trouwens niet genoeg krijgt van het boek; er bestaat een ‘zelfbevrijdingsgids’ van de schrijfster, met oefeningen en meditaties om te leren stoppen met pleasen. Glennon -en ik ook- wensen het ons allemaal toe.

Wat je van bloed weet.

Ik had nog niet van deze Noorderbuur gehoord, tot een vriendin me dit via Whatsapp stuurde: ‘Ik denk dat jij dit een prachtig boek gaat vinden, ik heb het in twee dagen uitgelezen.’

Dat maakt me natuurlijk nieuwsgierig, dus niet veel later hang ik onderuit met het boek, en ik leg het pas weg als het uit is. Op 1 dag. Nu ik erover blog, staat het kippenvel nog op mijn armen.

Wat. Een. Boek.

Blijkbaar heeft de schrijver al wel wat boeken geschreven, maar zijn meest recente en tevens meest persoonlijke kruist dus eerst mijn pad. Maak kennis met Philip Huff, en zijn boek ‘Wat je van bloed weet.’

Een vertelling in de je-vorm, zodat hij zelf wat afstand kan houden van zijn persoonlijke verhaal over zijn jeugd. Veertien jaar heeft hij erover gedaan om het op papier te krijgen. Tegelijk met therapie om de opgedane jeugdtrauma’s te verwerken. Dit is een puur, bloedeerlijk en kwetsbaar boek, over een jongen die al heel jong leert hoe hij zich al kind het best kan gedragen in een emotioneel en fysiek onveilig gezin, en hoe hij ondanks dat, zich probeert te ontfermen over zijn jongere broertje.

Onthechting. Het is een thema op zich. Sommige dingen spelen zich af boven de radar, zoals fysiek geweld, maar oh zoveel gaat het over die emotionele verwaarlozing, niet altijd zichtbaar voor anderen. Terwijl je omgeving ook dikwijls niets onderneemt, zelfs al ligt het er vingerdik bovenop. Het is en blijft je eigen proces om wat van je leven te maken; zoals ze zeggen, je kiest er niet voor wat je overkomt, maar je kan wel kiezen hoe je ermee omgaat. Stof tot nadenken.

Het boek begint als het hoofdpersonage nog klein is, en door de subtiele en soms minder subtiele details krijg je een goed beeld hoe het er in dit zogezegd warme gezin in een mooi huis aan toe ging. Later krijgen we een beeld van het personage als die ouder is, en hoe schaamte en schuld een rol spelen in zijn volwassen leven. Hoe je als volwassene kan blijven struggelen omdat je nu eenmaal loyaal bent aan je ouders, en je innerlijke kind heeft niet gekregen wat het nodig heeft. En hoe oud moet je dan zijn om de navelstreng door te mogen knippen? Dit kwam ook al aan bod in het boek ‘Ongekende gevoelens’: Op aanraden van de therapeut.

Soms vind ik de zinnen poëtisch, zoals: ‘Maar je hebt geleerd: gedachten zijn veroordeeld tot de cel van je hoofd, gevoelens tot de gevangenis van je lichaam.’ Of: ‘Maar zoals op de winter de lente volgt en op de lente de zomer, zo zeker volgt na je vaders vertrek ook diens terugkeer’.

Ik bedank mijn vriendin voor haar tip om dit boek te lezen. Dit verhaal blijft bij. En, zo moedig van de auteur om dit verhaal gewoon de wereld in te sturen. Het is lang genoeg taboe geweest, en, zoals hij zelf aangeeft in een interview, het kan helend zijn voor anderen. Je hebt helemaal gelijk Philip, bedankt!

Op aanraden van de therapeut

Dit boek werd me opgestuurd. Om te lezen, en dan, return to sender.

Ik lees het, leg het aan de kant, neem het opnieuw op, leg het terug, en als ik dan de vraag krijg van de afzender om het terug te bezorgen, lees ik het nog een keer door.

Ongekende gevoelens. Maar wat is ongekend? Als je het nog nooit hebt gevoeld, of meegemaakt, weet je immers niet wat je mist. Of niet mist. Volgens de schrijfster en tevens psychotherapeut Jonice Webb, want dat is precies waar dit boek over gaat, over hetgeen je je niet herinnert, over wat er niet gebeurd is. Onbekend terrein.

Het gaat over onzichtbare emotionele verwaarlozing. Voila, het woord is gevallen. Klinkt zwaar, niet? Door patronen die onderliggend van generatie op generatie worden doorgegeven, dikwijls onbewust, maar met toch het effect dat je je als volwassene afvraagt of er iets mis is met je. Je voelt veel schuld of schaamte, of je hebt moeite met zelfcompassie, terwijl de compassie die je voelt voor anderen maar de evidentie zelf is. Veel heeft te maken met de vorm van hechting die je leert aannemen, en die zich vormt de eerste jaren van je leven. Rika Ponnet schreef hier al eerder een boek over: BLIJF BIJ MIJ!

‘Emotionele verwaarlozing is de lege ruimte in het gezinsportret en niet de foto zelf.’

We kunnen niet terug naar het verleden om ons innerlijke kind te geven wat het nodig heeft. Maar we kunnen als volwassene wel onszelf geven wat we nu nodig hebben om de cirkel van het patroon ongekende gevoelens te doorbreken.

Elk gezin kent zijn pijn, zowel bij mij als bij mijn cliënten. Of je nu uit een gezin komt waar narcisme speelt, of je had een autoritaire, verslaafde of depressieve ouder, of er is sprake van parentificatie, als jij je leeg voelt, je snapt niet waarom en je loopt hierin vast, kan het goed zijn om te kijken naar je onzichtbare wonden. Je kan ervoor kiezen vandaag je innerlijk kind te geven wat je vroeger niet kreeg.

Hoe je dat doet? Want het klinkt natuurlijk makkelijker dan het is. Volgens de schrijfster is er een heel ‘buffet’ aan oplossingen, veranderingsschema’s, om de leegte die je voelt terug te vullen. Er bestaan technieken en suggesties die je kan uitproberen om zo de manier te vinden die voor jou werkt. Dat gaat over je gevoelens leren uiten, naar hulp vragen tot goed voor jezelf zorgen, op alle gebieden. En, neem daarbij gerust een therapeut of coach onder de arm om je hierbij te helpen.

Voor alle ouders onder ons, die het zo goed willen doen, voor we onszelf aan de schandpaal nagelen, er is een term: een goed-genoeg-moeder. We maken allemaal fouten want perfectie bestaat niet, op geen enkel domein trouwens, dus ook niet in ouderschap. Maar we kunnen wel tegemoet komen door ‘goed genoeg’ de fysieke en emotionele behoeften van onze kinderen te erkennen. En zo kunnen we de cyclus stoppen. Op naar meer herstel en geluk in je leven. Want ook jij bent het waard!

Het zoutpad

Dit boek komt op korte tijd wel twee keer op mijn pad, dan moet ik het wel lezen. En, wat een boek! Ik was al van de eerste pagina’s ontroerd, en toen ik besefte dat het ook echt gebeurd is, wist ik, dit boek is een blijvertje.

Over oude wegen naar een nieuw begin

Het lijkt op een moment in mijn leven te komen dat ik zelf zoekend ben. Niet wetend wat te doen. Welke richting wil ik uit? Misschien is het daarom dat het mij twee keer op korte tijd aangeraden wordt door vrienden. Tot daar wel de vergelijking met de schrijfster van het boek, Raynor Winn, die zonder huis komt te staan, blut, en haar man is nog ziek ook. En dus beslissen ze maar te gaan wandelen. 1000 km ver.

Wandelen is helend. Ik geef iedereen die bij mij in coaching komt de opdracht om naar buiten te gaan, naar het bos of het park, om paddenstoelen te tellen, geluiden van vogels te leren herkennen, of gewoon, stap voor stap de ene voet voor de andere te zetten. Het is bewezen dat je van wandelen beter slaapt, en het is gezond voor ons doorgaans zittend leven. Maar om dan efkes 1000 km te stappen met een rugzak met enkel erin wat er dan inpast -veel te weinig natuurlijk- en dan nog zonder geld, chapeau!

Het is ook geen evidente tocht, overal wildkamperen, en de eerste keer een kakje buiten doen blijft natuurlijk wel bij. De schrijfster neemt je mee langs het kustpad van Zuid-Engeland, met beschrijvingen alsof je er zelf loopt, door de prachtige wolkenmassa’s, de gure wind op je gezicht, en vel na vel dat je van je neus krabt tijdens de zonnige dagen. Welke mensen je tegenkomt op je pad met de vooroordelen die ze al dan niet hebben.

Het is een ontdekkingsreis. Hoe je ondanks verdriet en ellende toch je eigenwaarde kan behouden of terugvinden. Een ode aan de veerkracht die we allemaal hebben. Hoe we ons leven betekenis kunnen geven, als materiële zaken er niet meer toe doen. Hoe de natuur zo helend kan zijn. Inspirerend. Hoe het zo hard gaat over het proces, de weg ernaartoe, en niet het doel op zich.

Wat het boek voor mij heeft betekend? Het bewijs dat ik op de goede weg ben. Mijn eigen pad bewandelen, mijn eigen leven leiden, en niet het pad dat anderen voor mij uitstippelen. Ik doe mijn eigen goesting. Zonder rekening te houden met de vooroordelen. Dat doet de schrijfster immers ook niet.

Ik heb alvast het vervolg besteld, De wilde stilte, want ik wil meer van dit!

De Vlaamse Nicci French

Ik lees graag de boeken van Nicci French, voor mensen die mij kennen geen verrassing. Ik verslind ze, en heb ze allemaal in mijn boekenkast staan. Elk jaar komt er een nieuwe uit, en ja, ik koop deze, en lees die meestal in één ruk uit. En dan gaat die bij de verzameling staan. (Waarom Jacqui niet Nicci is, De McKenzie Vriend) Er komt nu een reeks bij, want ik heb een Vlaamse Nicci French gevonden, Anja Feliers.

Iemand tipte me hierover, want nu moet ik niet wachten op het volgende boek van het bekende schrijversduo. Anja heeft immers, buiten nog een paar andere boeken, al een hele reeks geschreven over psychologe Kathleen Verlinden (zoals Nicci French 8 boeken heeft over Frieda Klein (Iemand die je moet kennen)). Van de 10 boeken waaruit de reeks bestaat over Kathleen en haar dochter Julie heb ik ondertussen het eerste boek gelezen: Hou van mij! En ja, laat de andere 9 boeken maar komen!

De schrijfster slaagt erin je tot de laatste bladzijde in spanning te houden wie ‘de dader’ is. Doorheen de hoofdstukken verdenk je de ene keer de vriend van de dochter Julie, en de andere keer haar ex-man. Tot je zelfs denkt dat het hoofdpersonage Kathleen zelf aan het flippen is. Het leest vlot, en het is een leuk tussendoortje als je ondertussen ook de autobiografie van Barack Obama aan het lezen bent :-).

Ik denk dat Anja ook wel weet hoe het aan te pakken als schrijfster en hoe te blijven verkopen. Buiten de Kathleen Verlinden reeks is ze ook gestart met een Caro Westerhof reeks, over iemand die als medium kan praten met de doden. En, eerder dit jaar is ze begonnen aan een erotische reeks over het verlangen van de vrouw. De Dirty Little Secrets-trilogie. Voor ieder wat wils dus.

De balletdanseres van Auschwitz

Ik heb al eerder over een vrouw geschreven die je volgens mij moet leren kennen (zijnde Frieda Klein, weet je nog? Iemand die je moet kennen), maar dit is toch nog een ander kaliber. Dr. Edith Eva Eger, beter bekend als de balletdanseres van Auschwitz. Deze keer geen fictief personage, maar een vrouw van vlees en bloed, die haar traumatische verleden inzet om anderen te helpen. Ze schreef twee boeken, De Keuze, en Het Geschenk. En dat het een geschenk is deze te mogen lezen.

Ik las eerst Het Geschenk, haar tweede boek. Onder de titel staat: 12 lessen die je leven kunnen redden. Dat moet ik toch lezen denk ik dan. Hoe kan je ondanks trauma’s toch kiezen om te leven in vrijheid? Hoe geraak je uit je slachtofferrol? Iedereen heeft ‘krassen op zijn ziel’, en toch kan je kiezen hoe je met lijden omgaat. Niet leven met schaamte en schuld, maar de beste versie van jezelf worden. Door met veel compassie naar jezelf en naar de andere te kijken, leer ik ook uit de film die ik recent zag: ‘The Wisdom Of Trauma’. Dr. Gabor Maté. Ook de moeite om te vermelden.

Maar nog meer dan het tweede boek van Dr. Eger ben ik onder de indruk van haar eerste boek ‘De Keuze’. Haar levensverhaal. Hoe ze op haar 16 jaar terechtkomt in Auschwitz en verplicht wordt om te dansen voor de Engel Des Doods. Hoe ze na een jaar van honger, extreem lijden en terreur gered wordt en haar zoektocht start naar haar plek in de wereld, met vallen en opstaan, met pijn, verdriet, vergeving en woede. Hoe ze durft te geloven dat haar gedachten van haar zijn, en nooit van iemand anders. En hoe ze oh zo vol compassie anderen helpt om ook hun plek in de wereld te vinden. Het is haar verhaal en dat van haar cliënten die maken dat ik het boek na het lezen van de laatste zinnen dichtsla met een grote snik. Deze krijgt een mooi plaatsje in mijn boekenkast.

‘En hier ben jij. Hier ben jij! In het heilige heden. Ik kan je niet genezen – niemand anders kan dat- maar ik kan jouw keuze om de gevangenis in je gedachten af te breken, steen voor steen, met je vieren. Je kunt niet veranderen wat er is gebeurd, je kunt niet veranderen wat je hebt gedaan of wat je is aangedaan. Maar je kunt ervoor kiezen hoe je nú leeft. Mijn lieve schat, je kunt ervoor kiezen om vrij te zijn.’

Edith Eger

Voor de perfectionisten onder ons

Als je cliënten met stressklachten of burn-out begeleidt in hun herstel, kan je bijna niet om perfectionisme heen. De meesten die in burn-out gaan, zijn heel betrokken bij hun werk, nemen graag verantwoordelijkheid en jawel, zijn perfectionistisch. Ik blijf vinden dat het niet negatief hoeft te zijn om ‘dingen goed te willen doen’, maar teveel is teveel natuurlijk. Perfectionisme kan je serieus ‘nekken’.

En, als we dan op zoek gaan naar informatie rond perfectionisme, kan je niet rond Marcel Hendrickx heen. Hij schreef ondertussen ‘Zeg me dat ik oké ben’ en ‘Burn-out begint in de kleuterklas’ over perfectionisme, hoe dit een synoniem is van bevestigingsdrang, en hoe perfectionisme mensen doet opbranden. Marcel gooit zijn leven over een andere boeg nadat hij een hartinfarct krijgt op zijn 46ste. Hij ontwikkelt vanuit zijn eigen ervaring een bepaalde coaching methodiek om de strijd met perfectionisme aan te gaan, bij hemzelf, maar ook bij anderen. Perfectionisten onder ons, tijd om je leven (terug) op de rails te krijgen!

Onze intuïtieve geest is een heilig geschenk

En onze rationele geest een trouwe dienaar

We hebben een maatschappij geschapen die de dienaar eert

En het geschenk vergeten is.

Albert Einstein

Wat is perfectionisme? Zoals gezegd, is het een synoniem van bevestigingsdrang; mensen met perfectionisme hebben een onblusbare drang naar bevestiging. Het zijn pleasers in relaties en leggen de lat voor zichzelf heel hoog. Tegelijk zijn het controlefreaks, ze vertonen piekergedrag, en dikwijls zijn ze angstig. Ze hebben last van uitstelgedrag en keuzestress, en ze hebben een te groot verantwoordelijkheidsgevoel. Het zijn echte doorzetters. Herkenbaar?

Velen onder ons leven vandaag als een ‘kop op een stok’. Zo benoem ik het ook tijdens mijn coachingsessies. Verstand is alles, buikgevoel en intuïtie tellen niet meer mee. Dat is ook waar de quote van Albert Einstein naar verwijst; in deze maatschappij is ratio alles, emo niets. Mensen maken geen verbinding meer met hun emoties en gevoelens en proberen alles te begrijpen. Onze voelvaardigheden zijn we onderweg (soms al in onze kindertijd) verloren.

De techniek die Marcel toepast heet de OCP-methodiek, Ontwikkelingsgericht Coachen van mensen met Perfectionisme. We hebben twee delen in ons, vergelijkbaar met onze twee hersenhelften. Het deel dat het patroon in stand houdt, is meestal sterker dan het deel dat Marcel ‘het vrije kind’ noemt. Deze twee delen beter leren kennen en in evenwicht brengen is de bedoeling van deze coachtechniek. Dikwijls zit er wel een innerlijke criticus bij, hierover kon je al lezen in Mijn innerlijke criticus.

En je gedrag naar bevestiging wordt een patroon, waar je soms zelf niet meer aan uit kan. Je blijft maar doorgaan, nog meer, en nog beter, tot het helemaal niet meer gaat. Herken je dit? Wacht dan niet tot je tegen de muur aanloopt, maar zoek nu al hulp om te kijken hoe je met perfectionisme kan leren omgaan.

Wil je meer lezen over perfectionisme? Recent verscheen er ook een blog over bij www.dialogisch.be, met 10 tips voor perfectionisten https://www.dialogisch.be/omgaan-met-je-perfectionisme-10-tips-voor-echte-perfectionisten/

Mijn innerlijke criticus

Tijdens de sessies met mijn klanten hebben we het regelmatig over onze eigen innerlijke criticus. Een innerlijke wat? Ja, criticus. Dat is dat irritant innerlijke stemmetje die aan onszelf kritiek geeft, zoals: Je kan dit toch niet, je bent niet goed genoeg, dat had je niet moeten zeggen, niemand vindt jou aardig,… herkenbaar?

We ontwikkelen al vroeg in ons leven een innerlijke criticus, omdat het nu eenmaal onvermijdelijk is dat je als kind met pijn te maken krijgt. De innerlijke criticus wil eigenlijk dat het goed met ons gaat, hij wil ons schaamte en pijn besparen, dus, simpel gezegd, we beginnen onszelf af te wijzen uit voorzorg dat anderen dat kunnen of moeten doen. Alleen, het zal nooit goed genoeg zijn voor onze innerlijke criticus. We boycotten vooral onszelf op die manier. Tijd dus om een gesprekje aan te gaan met onze innerlijke criticus!

Ik bevraag mijn klanten dikwijls naar hun innerlijke criticus. Hoe noemt hij? Of is het een zij? En hoe ziet hij of zij eruit? Hoe kan je hem of haar herkennen? Door er een personage van te maken, is het makkelijker de dialoog aan te gaan, en dat is precies wat nodig is om je eigen leven terug in handen te nemen. Gewoon dat duveltje van je schouder afgooien? Dat zal niet lukken. Wat wel lukt, is je innerlijke criticus bondgenoot maken van je leven; zet hem op de achterbank en kruip zelf achter het stuur!

Veel heeft te maken met hoe kwetsbaar we ons durven opstellen. Daarvoor verwijs ik graag naar Brené Brown, de specialiste als het gaat over kwetsbaarheid. Kwetsbaarheid? Wat is dat? We leven immers in een cultuur waar het altijd maar meer en beter moet, en gewoon jezelf zijn is tegenwoordig al een hele opgave. Laat ons zeggen dat nu net in eigenwaarde je sterkte ligt om je eigen leven te leiden.

Want, eigenlijk, die innerlijke criticus is gewoon een bangerik. Aan iets nieuws beginnen? Stel je voor dat het niet lukt. Door onze innerlijke criticus te proberen begrijpen vanwaar die angst komt, kunnen we hem geruststellen, en onze creativiteit terug inzetten. Overal waar schaamte en pijn zit, komt de criticus piepen om je tegen te houden dit risico te nemen. Hij houdt je in een slachtofferrol, en laat je mogelijks denken dat je minder bent dan een ander. Maak er een berekend risico van (wat is het ergste dat kan gebeuren?) en neem je leven terug in handen. Dat is de enige manier om de beste versie van jezelf te worden!

Ik las voor het schrijven van dit artikel onder andere het boek ‘De Innerlijke Criticus ontmaskerd’ van Hal & Sidra Stone. Zij hebben de Voice Dialogue methode ontwikkeld, om met je innerlijke criticus in dialoog te gaan en terug zelf achter het stuur te kruipen van je leven. Zo maken we van een innerlijke criticus een meelevende criticus die ons dient. Het (blijven) proberen waard!

Een zoektocht naar dankbaarheid

Lilian Jans-Beken, de schrijfster van dit boek, is een van mijn voorbeelden. Zij studeerde aan de Open Universiteit richting Levenslooppsychologie, en heeft zich zo gespecialiseerd in dankbaarheid dat ze er ook een dokterstitel aan overhoudt. Als experte geeft ze nu lezingen over dankbaarheid, en ze heeft ook een vragenlijst ontworpen om dankbaarheid te meten.

Ik ben ook enorm bezig met de positieve psychologie, niet alleen in mijn coaching, maar ook in mijn eigen dagelijks leven, en ik heb recent mijn bachelor thesis geschreven over optimisme. Vandaar dat mijn keuze voor het masterprogramma ook snel gemaakt was, levenslooppsychologie, met een focus op, jawel, de positieve psychologie.

Lilian zweert bij dankbaarheid. Als je haar op sociale media volgt, begrijp je wat ik bedoel. Elke dag post ze wel iets waar ze dankbaar voor is. Iets dat ik aan mijn klanten ook meegeef: schrijf elke dag drie dingen op waar je dankbaar voor bent. Een hulpmiddel om uit de negatieve spiraal te geraken en je positief te focussen. Met resultaat, ik heb klanten die me komen vertellen hoe ze hun lijstje ’s avonds overlopen met hun partner en het zo tot een routine maken.

In Lilians boek komen een heel aantal mensen aan het woord hoe zij dankbaarheid ervaren hebben in het leven. Dankbaarheid is een positief gevoel, en kan je zelfs ervaren als het allemaal eens niet zo goed gaat. Wil je meer weten? Bezoek dan Lilian’s site: www.lilianjansbeken.nl

Niet geluk maar ons dankbaar, het is de dankbaarheid die ons gelukkig maakt

David Steindl-Rast